| |
"Turk" als scheldwoord
Het woord “Turk” was/is in het Nederlands een scheldwoord, in 1907 zei de toenmalige oprichter van de ARP en premier van Nederland Abraham Kuypers in zijn boek Om de Oude Wereldzee* dat “Mongolen en Turken bloeddorstige vernielers en bedreigers van de christelijke cultuur” waren.
Tot in de jaren 80 werden “Turken” in de verschillende woordenboeken en encyclopedie eerst beschreven als “wild”, “barbaars” en “bloeddorstig” en daarna pas als “inwoner van Turkije”. Pas na de komst van de vele Turkse gastarbeiders werd dit stuk geschrapt uit de boeken.**
Maar ook nu nog staan in de Van Dale de volgende uitdrukkingen:
- ‘aangaan als een Turk’ = tieren, razen,
- ‘rijden als een Turk’ = slecht autorijden,
- ‘aan de Turken overgeleverd zijn’ = slecht behandeld worden,
- ‘eruit zien als een Turk’ = erg vuil zijn.
Bron:
http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20001024/index.html
Hiernaast worden in veel landen, zoals bijvoorbeeld Oostenrijk waar de Turken tot tweemaal toe (respectievelijk in 1529 en 1683) voor de poorten van Wenen stonden, leuzen gebruikt tegen de kinderen als “als je niet braaf bent, komen de Turken je halen” en “als je jezelf niet gedraagt geef ik je mee aan de Turken”. Na intensief onderzoek in zowel Nederland als België laat de Beats zien dat scholieren systematisch wordt aangeleerd Turken aan te duiden met termen als “wild”, “barbaars”, “horden” en dergelijk. Hij constateert vervolgens een verandering in de lesmethoden, vanaf de jaren tachtig neemt de brutaliteit van de stereotypen af maar verdwijnt het niet.***
Ook is de Nederlandse taal verantwoordelijk voor een ziekteterm dat direct aan een volk is gekoppeld, respectievelijk ‘down-syndroom’ met de (Turks-Tataarse) “Mongolen”. Je moet dit vergelijken met een overdreven voorbeeld dat men in het Turks voortaan in plaats van ‘kanker’ spreekt van “Nederlanders”. Kan je de commotie in de wereld voorstellen als dat zou gebeuren?
Is het vervolgens gek dat heel Europa de Turken (inclusief de Turks-Mongoolse Tataren) als “barbaars”, “wild” en “bloeddorstig” bestempelt en vol zit met vooroordelen over de Turken en Turkije? Ik denk het eerlijk gezegd niet…
Armand Sağ
17 februari 2007
© Armand Sağ 2007
* A. Kuyper, Om de Oude Wereldzee, Amsterdam 1907
** R. Bakker, Geschiedenis van Turkije, Amsterdam 1997, blz. 71
*** A. de Baets, De figuranten van de geschiedenis, Brussel 1994
|
